Bóle brzucha mogą mieć charakter ostry (w język u lekarzy określa się je jako „ostry brzuch”) lub przewlekły. Ostre i przewlekłe bóle brzucha często mają odmienne przyczyny. Żadnego z nich nie należy lekceważyć.
Ostre bóle brzucha – od wyrostka po… zawał
Zwłaszcza ból ostry powinien zwrócić naszą szczególną uwagę, gdyż może być objawem stanów zagrażających życiu takich jak np.: zapalenie wyrostka robaczkowego, ostre zapalenie pęcherzyka żółciowego, ostre zapalenie trzustki, perforacja czy niedrożności przewodu pokarmowego. Wszystkie te sytuacje wymagają bowiem przeprowadzenia operacji chirurgicznej.
"Ostre i przewlekłe bóle brzucha często mają odmienne przyczyny"
Ostre bóle brzucha mogą mieć także przyczyny ginekologiczne. Z jednej strony może je wywołać comiesięczna owulacja, ale mogą być także spowodowane przez pęknięcie torbieli jajnika lub ciążę pozamaciczną.
Wśród innych przyczyn ostrego bólu odczuwalnego w jamie brzusznej wyróżnia się zapalenie błony śluzowej żołądka i jelit, zapalenie lub ropień wątroby, a także zapalenie otrzewnej. Ostre dolegliwości mogą mieć także związek z układem moczowo-płciowym, np. z odmiedniczkowym zapaleniem nerek, kolką nerkową lub perforacją pęcherza moczowego.
Warto wiedzieć, że zawał serca także może wywołać objawy odczuwane jako ostry ból zlokalizowany w obrębie jamy brzusznej. Inną, kardiologiczną przyczyną ostrego bólu brzucha może być pęknięcie tętniaka aorty brzusznej.
Co najmniej 50% chorych przyjmowanych jest na oddziały ogólnochirurgiczne ze wskazań nagłych, z czego 50% dotyczy ostrych dolegliwości bólowych brzucha
Bóle przewlekłe – nie zawsze to nowotwór
W odróżnieniu od bólów ostrych przewlekłe bóle brzucha potrafią trwać tygodniami lub miesiącami, a nawet latami. Ich przyczyną mogą być poważne choroby narządów jamy brzusznej, klatki piersiowej oraz kręgosłupa. Bóle mogą mieć też związek z zaburzeniami hormonalnymi oraz metabolicznymi.
Wśród najczęstszych przyczyn przewlekłych bólów brzucha wymienia się owrzodzenie żołądka i dwunastnicy, kamicę i zapalenie pęcherzyka żółciowego, przewlekłe zapalenie trzustki, a także nowotwory narządów jamy brzusznej. Przewlekły ból brzucha może być również związany z zespołem jelita drażliwego, a także z zaburzeniami trawienia.
Leczenie bólów brzucha
Leczenie bólów brzucha uzależnione jest od ich przyczyny. W leczeniu bólów towarzyszących chorobie wrzodowej żołądka i dwunastnicy stosuje się leki zmniejszające wydzielanie kwasu solnego. Dostępne bez recepty proste leki przeciwbólowe, takie jak paracetamol czy niesteroidowe leki przeciwzapalne okażą się w tym przypadku nieprzydatne. Można ich jednak użyć w bólu występującym w przebiegu kamicy żółciowej.
Skuteczne mogą się okazać leki rozkurczowe (np. stosowane doustnie drotaweryna i hioscyna oraz podawana w postaci zastrzyków papaweryna) oraz dostępne na receptę leki opioidowe (np. petydyna). Leki działające rozkurczowo stosuje się także w kolce nerkowej oraz w bólach związanych z zespołem jelita drażliwego.
